Görüntülerde, göz alabildiğine ufka doğru uzanan,  alçak tepelerle dolu Suriye bozkırları,   bir zamanlar bakımlı yeşil bahçeler iken,  şimdi bakımsız, kurumuş,  toz toprak içinde kavrulmuş zeytinlikler, meyvelik bağlar, asma-üzüm bahçeleri,   aralarında,  bir zamanlar içlerinde insanların, ailelerin yaşadığı, insanların gülüp konuştuğu,  çocukların koşup oynadığı, şimdiyse kimselerin olmadığı,  tek tük sahipsiz yıkık dökük harap yerleşimler. Savaşın yakıp yıktığı, kuzey Suriye kırsalı.

Doğu yönünden, yol boyunca,  bölgede devriye görevi yapmakta olan, Rus yapımı bir T-72 Suriye rejim tankı yaklaşmaktadır. Zeytinliklerin aralarında pusuya yatmış,  Suriye Milli Ordusu’na ait Türk yapımı bir Zırhlı Muharebe Aracı, ZMA-15’ te avını beklemektedir. Ani bir hareketle bulunduğu yerden çıkar ve Suriye tankına saldırır, ateş altına alır. Rus yapımı, eski teknik, ağır ve hantal Suriye tankı, Türk yapımı yeni teknik, hafif ve çevik muhalif zırhlı ile baş edemez. Kısa bir çatışmadan sonra rejim tankı geri döner ve kaçmaya çalışır.  SMO zırhlısı ise, kovalamaya devam etmekte sık sık gerçekleştirdiği arkadan güçlü darbelerle rejim tankını sarsmaktadır… Bir müddet sonra rejim tankı hızını son gücüne çıkartıp,  bölgeden uzaklaşmış,  SMO zırhlısıda zeytinliklerine arasındaki zulasına dönmüştür.

Askeri dildeki deyimle, Medya’da, ‘karada it dalaşı’ diye geçen, 26 Şubat 2020 tarihli bu olay, Suriye’deki kritik bölgelerden biri olan İdlib kenti ve çevresinde,  Türkiye destekli muhalif Suriye Milli Ordusu ile Rusya destekli Esad’ın Suriye Rejim Ordusu arasında sürekli ola gelen olağan çekişmelerden biridir. Görüntüler, muhtemelen, olayı takip eden ve mutlaka, havadan, Suriye tankına  istihbarat veren bir Rus  İHA’ sına  aittir. Mutlaka aynı bölgede, yakınlarda, SMO zırhlısına istihbarat ulaştıran bir Türk İHA’sı da vardır. Aslında bölgede, birde İran destekli Suriye rejimi yanlısı Hizbullah militanlarıda vardır, ancak onlar bu tür olaylara fazla girmemektedirler.

Olayı baştan alalım. 2020 yılı başlarıdır. Türkiye, güney kara sınırlarını koruyabilmek için sürekli harekât üzerine harekat yapmakta ve bölgenin Ortadoğu’dan Anadolu’ya en önemli ve tarihi giriş-çıkış kapısı Afrin-Azez bölgesinde hakimiyeti ele geçirmiş,  daha aşağılardaki M-4 ve M-5 karayollarını tutarak, yörede 12 adet Askeri Gözlem Noktaları kurarak,  belayı sınırdan uzak tutma çabasında.

Ama tabii ki, çatışmalarda durmuş değildir. Türkiye’nin hâkimiyet kurduğu bölgeleri yeniden ele geçirmeyi planlayan Suriye-Esad Ordusu, 28 Ocak’tan itibaren saldırılarının şiddetini arttırmış,  M-5 kara yolu üzerindeki, stratejik Maarat el Numan kasabasını ele geçirip, kuzeye yönelmiştir. Türkiye,  duruma anında reaksiyon göstermiş ve MGK,  30 Ocak tarihli toplantısı sonrasında, İdlib’de gerekli ilave tedbirlerin alınacağını bildirmiştir.

Elbette ki, bölgede olaysız gün geçmemektedir. Şubat ayı başlarında Halep-Şam M-5 karayolunu ele geçiren Suriye Rejim Ordusu, İdlib’in güneyinden geçen M -4 karayoluna dönmüştür ve rejim,  Mart başında yapılacak Türk-Rus görüşmelerine kadar,  M-4 ve çevresini tamamen ele geçirmeye çalışmaktadır

Yer yer çok şiddetli çatışmalar olmakta, rejim,  son bir hırsla muhaliflere saldırmaktadır. TSK,  rejimin ilerleyişini engellemek için,  bölgede 4 yeni askeri nokta daha kurmuştur.

Muhalifler, Rusya destekli Suriye Ordusu’nun,  birçok yönden İdlib’e yönelik harekâtını durdurmaya çalışırken,  bir yandan da M4 ve M5 karayollarının çakıştığı yerde bulunan Serakip kasabasına yakın bölgedeki Neyrab köyünü almış, Serakip’e yönelmişlerdir.  Rejim Muhafızlarının karşı saldırısı, TSK’nın topçu takviyesiyle geri püskürtülmüş, iki rejim tankı bertaraf edilmiştir.

Şubat ayının ortalarıdır. Tamda, yeni bir Türk Rus görüşmelerinin başlayacağı sırada, Esad rejimi, Türkiye’nin kontrolündeki Halep’ in batısına yüklenmektedir ve Türkiye’nin bölgede kurduğu 12 gözlem noktasından 6’ sı rejim bölgesinde kalmıştır ve tehdit altındadır.

25 Şubat’ta, M-4 karayolundan 50 araçla giren son konvoyla birlikte,  Türk Silahlı Kuvvetleri, aralarında tank, fırtına obüs, top, çok namlulu roketatar gibi ağır silahları bulunan 150 araçlık bir askeri konvoyu, İdilb’e sokmuş ve yerleştiği 35 civarı mevzi ile savaş pozisyonuna geçmiştir.

Bu şekilde Türkiye, İdlib’te,  bu son operasyonlar çerçevesinde toplam 2 850 zırhlı araç ve 7600 asker bulundurmaktadır.

Müzakereler sürmektedir. Türkiye,  Şubat ayı ortalarına doğru, yaptığı resmi açıklamada müzakerelerden tatmin edici bir sonuç alınamadığını belirtir.   Türkiye, müzakerelere devam ve Rusya’nın garantörlüğünde, Adana, Astana ve Soçi mutabakat süreçlerine uyulmasını istemektedir. Türk ve Rus askeri yetkilileri bölgede sürekli temas halindedirler.

İdlib bölgesi içerisinde Halep- Şam yolu, M- 5’i tamamen ele geçiren Suriye Ordusu, hiç beklemeden Halep Lazkiye yoluna yönelir. Rusya ve rejim güçleri Gab düzlükleri ve Hama kırsalında bir kara harekâtına hazırlanmaktadırlar. Türk gözlem noktaları tehlikededir ve Zaviye bölgesindeki 10 numaralı Türk Gözlem Noktası’na Suriye tarafından topçu atışları yapıldığı haberi gelmiştir. Suriye’nin amacı Serakib’i geri almaktır.

27 Şubat Perşembe gecesi geç saatlerde, haber ajanslarınca Suriye’nin İdlib Eyaleti’nde, Türk Zırhlı Konvoyu’na düzenlenen hava saldırısında 33 Türk askerinin öldüğü açıklanır. Türkiye olaydan Suriye rejim güçlerini sorumlu tutar ve ilk karşı saldırıyla, Suriye Ordu mevzilerini vurur. Ardından, Awacs destekli sınır atışı yapan F-16’lar,  Atak- saldırı helikopterleri, İHA ve SİHA’lar, Fırtına obüsleri ile Bahar Kalkanı Harekatı’nı başlatır.

Kısa sürede, en önemlisi, sıfır sınır noktasından atış yapan F-16’lar tarafından vurulan, rejim ordusuna ait, iki Rus tipi Su 24 ve birde L-39 savaş uçağının yanında,  çok sayıda tank, top, tanksavar ve zırhlı araç, helikopter, hava savunma sistemi ve mühimmat deposunun vurulduğu ve 2500 civarı rejim askeri ile rejim yanlısı Suriye Demokratik Güçleri Birliği-YPG ve Lübnan Hizbullah unsurunun da saf dışı edildiği açıklanır.

Araya Corona girer.  Tüm dünya yeni bir baş belası ile boğuşmaya başlar. Sonrası..   Daha ileri ki günlerde.

 Saygılarımla.