BİR TÜRLÜ KAVRAYAMADIĞIMIZ ÇÖP HUKUKU YA DA CEVİZDERE’DEKİ ÇEVRE SORUNUNUN İRDELE(N)MESİ 1

Çevre sorunu, basibos olmayip Çevre Yasasi vardir. 2872 sayili yasa, bu konulari düzenler. Yasa, tanimlarini ve amacini yapar. Çevre-çevre diye söyledigimiz bir aydin hastaligi midir, solcu söylemi midir, sirf politika yapmak için politika midir, sirf muhalefet olsun diye midir, kuru laf midir? Illâ aykiri bir sey söyleyeyim de gündem olsun diyen bir Gazeteci/Hukukçu hastaligi midir? Bakalim ne diyor yasa:

 'Bu Kanunun amaci, bütün canlilarin ortak varligi olan çevrenin, sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir kalkinma ilkeleri dogrultusunda korunmasini saglamaktir.

Çevre: Canlilarin yasamlari boyunca iliskilerini sürdürdükleri ve karsilikli olarak etkilesim içinde bulunduklari biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel ortami,

Çevre korunmasi: Çevresel degerlerin ve ekolojik dengenin tahribini, bozulmasini ve yok olmasini önlemeye, mevcut bozulmalari gidermeye, çevreyi iyilestirmeye ve gelistirmeye, çevre kirliligini önlemeye yönelik çalismalarin bütününü,

Çevre kirliligi: Çevrede meydana gelen ve canlilarin sagligini, çevresel degerleri ve eko-lojik dengeyi bozabilecek her türlü olumsuz etkiyi,

Sürdürülebilir çevre: Gelecek kusaklarin ihtiyaç duyacagi kaynaklarin varligini ve kalite-sini tehlikeye atmadan, hem bugünün hem de gelecek kusaklarin çevresini olusturan tüm çevresel degerlerin her alanda (sosyal, ekonomik, fizikî vb.) islahi, korunmasi ve gelistirilmesi sürecini,

Sürdürülebilir kalkinma: Bugünkü ve gelecek kusaklarin, saglikli bir çevrede yasamasini güvence altina alan çevresel, ekonomik ve sosyal hedefler arasinda denge kurulmasi esasina dayali kalkinma ve gelismeyi,

Alici ortam: Hava, su, toprak ortamlari ile bu ortamlarla iliskili ekosistemleri,

Dogal varlik: Bütün bitki, hayvan, mikroorganizmalar ile bunlarin yasama ortamlarini,

Dogal kaynak: Hava, su, toprak ve dogada bulunan cansiz varliklari,

Kirleten: Faaliyetleri sirasinda veya sonrasinda dogrudan veya dolayli olarak çevre kirliligine, ekolojik dengenin ve çevrenin bozulmasina neden olan gerçek ve tüzel kisileri,

Ekosistem: Canlilarin kendi aralarinda ve cansiz çevreleriyle iliskilerini bir düzen içinde yürüttükleri biyolojik, fiziksel ve kimyasal sistemi,

Atiksu: Evsel, endüstriyel, tarimsal ve diger kullanimlar sonucunda kirlenmis veya özel-likleri kismen veya tamamen degismis sulari,

Atiksu altyapi tesisleri: Evsel ve/veya endüstriyel atiksulari toplayan kanalizasyon sistemi ile atiksularin aritildigi ve alici ortama verilmesinin saglandigi sistem ve tesislerin tamamini,

Aritma tesisi: Her türlü faaliyet sonucu olusan kati, sivi ve gaz halindeki atiklarin yönet-meliklerde belirlenen standartlari saglayacak sekilde aritildigi tesisleri,

Ekolojik denge: Insan ve diger canlilarin varlik ve gelismelerini dogal yapilarina uygun bir sekilde sürdürebilmeleri için gerekli olan sartlarin bütününü,

Sulak alan: Dogal veya yapay, devamli veya geçici, sulari durgun veya akintili, tatli, aci veya tuzlu, denizlerin gelgit hareketlerinin çekilme devresinde alti metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, basta su kuslari olmak üzere canlilarin yasama ortami olarak önem tasiyan bütün sular, bataklik, sazlik ve turbiyeler ile bu alanlarin kiyi kenar çizgisinden itibaren kara tarafina dogru ekolojik açidan sulak alan kalan yerleri,

Biyolojik çesitlilik: Ekosistemlerin, türlerin, genlerin ve bunlar arasindaki iliskilerin tamamini,

Atik: Herhangi bir faaliyet sonucunda olusan, çevreye atilan veya birakilan her türlü maddeyi,

Kati atik: Üreticisi tarafindan atilmak istenen ve toplumun huzuru ile özellikle çevrenin korunmasi bakimindan, düzenli bir sekilde bertaraf edilmesi gereken kati atik maddeleri,

Evsel kati atik: Tehlikeli ve zararli atik kapsamina girmeyen konut, sanayi, isyeri, piknik alanlari gibi yerlerden gelen kati atiklari,

Tehlikeli atik: Fiziksel, kimyasal ve/veya biyolojik yönden olumsuz etki yaparak ekolojik denge ile insan ve diger canlilarin dogal yapilarinin bozulmasina neden olan atiklar ve bu atiklar-la kirlenmis maddeleri,

Tehlikeli kimyasallar: Fiziksel, kimyasal ve/veya biyolojik yönden olumsuz etki yaparak ekolojik denge ile insan ve diger canlilarin dogal yapilarinin bozulmasina neden olan her türlü kimyasal madde ve ürünleri,

Kirli balast: Duran veya seyir halindeki tankerden, gemiden veya diger deniz araçlarindan su üzerine birakildiginda; su üstünde veya bitisik sahil hattinda petrol, petrol türevi veya yag izlerinin görülmesine neden olan veya su üstünde ya da su altinda renk degisikligi olusturan veya askida kati madde/emülsiyon halinde maddelerin birikmesine yol açan balast suyunu,

Çevresel etki degerlendirmesi: Gerçeklestirilmesi plânlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çev-reye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alinacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek degerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasinin izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalismalari,

Proje tanitim dosyasi: Gerçeklesmesi plânlanan projenin yerini, özelliklerini, olasi olumsuz etkilerini ve öngörülen önlemleri içeren, projeyi genel boyutlari ile tanitan bilgi ve belgeleri içeren dosyayi,

Stratejik çevresel degerlendirme: Onaya tâbi plân ya da programin onayindan önce plânlama veya programlama sürecinin baslangicindan itibaren, çevresel degerlerin plân ve programa entegre edilmesini saglamak, plân ya da programin olasi çevresel etkilerini en aza indirmek ve karar vericilere yardimci olmak üzere katilimci bir yaklasimla sürdürülen ve yazili bir raporu da içeren çevresel degerlendirme çalismalarini,

Çevre yönetimi: Idarî, teknik, hukukî, politik, ekonomik, sosyal ve kültürel araçlari kullanarak dogal ve yapay çevre unsurlarinin sürdürülebilir kullanimini ve gelismesini saglamak üzere yerel, bölgesel, ulusal ve küresel düzeyde belirlenen politika ve stratejilerin uygulanmasini,

Çevre yönetim birimi/Çevre görevlisi: Bu Kanun ve Kanuna göre yürürlüge konulan düzenlemeler uyarinca denetime tâbi tesislerin faaliyetlerinin mevzuata uygunlugunu, alinan tedbirlerin etkili olarak uygu-lanip uygulanmadigini degerlendiren, tesis içi yillik denetim programlari düzenleyen birim ya da çevre mü-hendislerini, mevcut çevre görevlilerini ve Bakanlikça usul ve esaslari ilgili Yönetmelikle belirlenen görevli-yi,

Çevre gönüllüsü: Bakanlikça, uygun niteliklere sahip kisiler arasindan seçilen ve bu Kanun ve Kanu-na göre yürürlüge konulan düzenlemelere aykiri faaliyetleri Bakanliga iletmekle görevli ve yetkili kisiyi,

Hassas alan: Ötrofikasyon riski yüksek olan ve Bakanlikça belirlenecek kiyi ve iç su alanlarini,

Çevreye iliskin bilgi: Su, hava, toprak, bitki ve hayvan varligi ile bunlari olumsuz olarak etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan faaliyetler ve alinan idarî ve teknik önlemlere iliskin olarak mevcut bulunan her türlü yazili, sözlü veya görüntülü bilgi veya veriyi,

Is termin plâni: Atiksu ve evsel nitelikli kati atik kaynaklarinin yönetmelikte belirtilen alici ortam desarj standartlarini saglamak için yapmalari gereken atiksu aritma tesisi ve/veya kanalizasyon gibi altyapi tesisleri ile kati atik bertaraf tesislerinin gerçeklestirilmesi sürecinde yer alan yer seçimi, proje, ihale, insaat, isletmeye alma gibi islerin zamanlamasini gösteren plâni,

Risk degerlendirmesi: Belirli kimyasal madde ya da maddelerin potansiyel tehlikelerinin belirlenmesi ve sonuçlarinin hesaplanmasi yönünde kullanilan yöntemler bütününü,

Iyonlastirici olmayan radyasyon: Iyonlasmaya neden olmayan elektromanyetik dalgalari,

Elektromanyetik alan: Elektrik ve manyetik alan bilesenleri olan dalgalarin olusturdugu alani,

Koku: Insanda koku alma duygusunu harekete geçiren ve kokunun algilanmasina neden olan uçucu maddelerin yarattigi etkiyi,

Hava kalitesi: Insan ve çevresi üzerine etki eden hava kirliliginin göstergesi olan, çevre havasinda mevcut hava kirleticilerin artan miktariyla azalan kalitelerini,

Bakanlik: Çevre ve Sehircilik Bakanligini,

ifade eder.'

Bu saptama ve tanimlari bilmeden, konusmalar havada kalir, Görüldügü üzere, yasa, çevre kavramini ve onunla baglantili ya da iliskili kuvramlari tanimlayarak ise baslamaktadir. Bizler, yurttas ve çevre yasayanlari olarak, hakkin ne oldugunu öncelikle anlamali son ra haklinin kim olduguna bakmaliyiz,

Demek ki, biz, çevre derken, hem Anayasa'dan hem de bu konuya özgü düzenlenmis ve adi Çevre olan yasadan dayanak ve güç aliyoruz.  TBMM'nin çikardigi yasayla haklarimizi savunuyoruz. Toplumun bu yönleri bilmesinde yasamsal/yasantisal yarar var.