Doğu Roma İmparatorluğu-Bizans Hz. İsa doğdu, takvimin başlangıcı yıl (0) sıfır.

Roma Imparatorlugu M.Ö. 395 yilinda Dogu ve Bati diye ikiye ayrilinca Ünye Dogu Roma Imparatorlugu sinirlari içinde kaldi. Bu dönemde Orta Karadeniz’de ve dolayisi ile Ünye’de çesitli dinlere inanan her ulustan insanlar yasiyorlardi

M.Ö. 63 yilinda Romali General Pompei’nin Pontus Imparatorlugunu yenmesi sonucunda Karadeniz bölgesi Roma Imparatorluguna baglandi.

Tarihin en uzun süreli devleti olan Roma, MÖ 753'de kuruldu ve MS 395'de, bati ve dogu olarak ikiye ayrildi.

Bu bölümde Dogu Roma Imparatorlugu ve bu zamanda ortaya çikan tek Tanrili bir din olan Hristiyanliga ve onun peygamberi Hz. Isa’ya bakacagiz.

Roma Imparatorlugu Dogu ve Bati diye ikiye ayrilinca Ünye Dogu Roma Imparatorlugu sinirlari içinde kaldi. Bu dönemde Orta Karadeniz’de ve dolayisi ile Ünye’de çesitli dinlere inanan bir çok ulustan insan vardi, , Orta Asya Türk kökenli kavimler, Iranlilar, Kafkas kavimleri, Yunanlilar Gürcüler, Lazlar Ermeniler Imparatorlugun vatandaslari idiler her biri ayri bir dine inaniyorlardi, konustuklari dil Yunanca idi.  .

Dogu Roma

Imparatorlugu-

Bizans (395-1453)[

Bati Roma Imparatorlugu'nun MS 476 da yikilmasina karsilik Dogu Roma 1453 yilinda Osmanli Imparatorlugu'nun Konstantinopolis'i (Istanbul) fethetmesine kadar yasadi.

Dogu Roma Imparatorlugu’na baskentlerinin Bizans (Istanbul) olmasi nedeniyle Bizans Imparatorlugu da denilmistir. Bizans, Istanbul’un Yunanca adidir.

Dogu Roma yani Bizans,  yeni bir dinin peygamberi olan Hz Isa’nin dogumuna kadar içinde barindirdigi her ulusun ve kavmin bir dini vardi, kimi Samanizm, kimi Zerdüst kimi Musevi, kimi putperest ti.

Tarih Sifir yilina geldiginde Filistin’de babasiz bir çocuk dünyaya geldi.

Hz. Isa Dogdu

Yil (0) sifir.

Batili tarihçiler Hz. Isa’yi Filistin’de dogdu, 33 yil yasadi ve MS.28’lerde göge kaldirildi diye yazar. Günümüzde kullandigimiz takvimin baslangici olan sifir yili Hz. Isa’nin dogdugu yildir.

Hz. Isa’nin dogdugu geceye  Christmas, Heilegeabend veya  Noel adi verilmistir. Christ, Hz. Isa’nin Yunanca ismidir, Fransizca ismi Noel’dir. 

Isa adi Arapçadir. Anadolu'da sözcügün 'Ese'  biçiminde kullanildigi da görülür. Türkiye’de de Isa adi erkek çocuklara verilir.

Hz. Isa ile ilgili mucizelerden biri, annesi Hz. Meryem'in ona hamile kalma seklidir. Kuran'da bu konuyla ilgili pek çok detay verilmekte ve Meryem Suresi'nde Cebrail'in Meryem'e görünmesi anlatilmaktadir.

Cebrail Meryem'e hamile kaldigini müjdelemistir. Hz. Isa bir babasi olmadan dünyaya gelmistir.

Cebrail'in kendisine hamile kaldigini müjdelemesinden sonra Allah bu dönemde de Meryem'i korumasi altina almis, psikolojik, fiziksel açidan ihtiyaci olabilecek her türlü imkani onun için yaratmistir. Onu issiz bir bölgeye yerlestirerek, bu durumu kavrayamayacak insanlarin  verebilecekleri her türlü zarari önlemistir.  (Kaynak: Kur’an, Meryem Suresi, 20- 22), (Al-i Imran Suresi,) (Enbiya Suresi, 156-157) (Enbiya Suresi, 91)

Çarmiha Gerilis

Romalilara göre Isa, milattan sonra 33 yilinda çarmiha gerilmistir. Çarmiha gerilmesinin nedeni dini ve sosyaldir. Hz. Isa Musevi ve diger tüm dinlerde yasayanlarin yanlis yolda olduklarini sürekli söyler. Bu durum huzursuzluk yaratir. Insanlarin bir kismi ona inanir. Roma imparatorluguna karsi Isa'nin ayaklanma çikaracagi bilgisi verilir. Bunun üzerine Isa ölüme mahkum edilir.  Roma Imparatorlugunda vatandas olmayanlar çarmiha gerilerek öldürülür.

Kur’an, Hz. Isa’nin öldürüldügünü ve çarmiha gerildigi tezini kabul etmez, Isa öldürülmemis, çarmiha gerilmemistir. Allah onu kendi katina   yükseltmistir (Kuran-Nisâ Suresi Ayet 157-158)

Kuran’da olay söyle anlatilir:

Hz. Isa için, Kuran'da çok açik bir ifadeyle: 'Onu öldürmediler ve asmadilar ifadesi kullanilarak  öldürülmedigi vurgulanmaktadir. Hz. Isa'nin bir benzerinin gösterildigi ve gerçek Isa’nin Allah katina yükseltildigi bildirilmektedir. Ali Imran Suresi'nde onu Kendi katina yükseltecegi bildirilmistir. Islam bilginlerine göre de, çarmiha gerilerek öldürülen kisi Hz Isa’ya benzeyen birisidir. (Kaynak:http://www.kitabimukaddes.com/incilde-ve-kuranda-carmih.html#sthash.4rjzX7Ep.dpuf)

Yasami ve Soyu

H. Isa, Roma Imparatoru Augustus zamaninda,  Roma Imparatorlugu'na bagli olan Filistin’de Nasaret kasabasinda dünyaya gelmistir. Kendisinin, soyunun ve müritlerinin Aramice konustugu, bunun yaninda Ibranice ve Yunanca'yi da anladigi ifade edilir. Hz. Isa Musevi bir toplumda dogup büyüdügü halde, Museviler tarafindan  sahte peygamber kabul edilir.. (Kaynak Vikipedia)

Hiristiyan kaynaklarina göre Hz. Isa, Yahûdilerin sikâyeti üzerine, Romalilar tarafindan çarmiha gerilmis ve haç’ta ölmüstür. Gömülmesinden üç gün sonra dirilmis, havarilerine (kendine ilk inanalara) görünmüs, onlarla yemek yemis ve sonunda göge yükselerek Allah’in  yanina çikmistir.

Kiyametten önce dünyaya gelecek, dünyayi sulh ve adaletle dolduracak, kendisine inanmayanlardan öç alacak ve saltanati ebedi olarak sürecektir Kaynak: Incil, (Korintoslulara 1. Mektup, 15/22 vd.).

Yeni Din Sorunu

Roma Imparatorlugu yeni dinle sorunlar yasayacak ve sonunda onu diger dinler gibi resmen kabul etmek zorunda kalacaktir.

Imparatorlugun bu kösesinde de yani Ünye’de de insanlar bu yeni dine geçecek ve bir daha geri dönmeyeceklerdir. Ortaasyadan gelen Türk kavimleri, Iranli Zerdüst ve Atesperestler, Putperesler, Samanlar, yüzyillar içinde Hristiyan olacaklardir.

Yine yüzyillar içinde ana kimlikler unutulacaklar Yunan dili ve alfabesi ile okuyup yazan Rum- Romeika (Roma Vatandasi) diye halk olusacaktir. Bunlar günümüze kadar gelecek, son kalanlarin Hristiyan olanlarini 1924 yilinda Lozan Anlasmasi geregi Yunanistan’a gönderecektik.

Simdi az bir miktarda Rize ve Trabzon taraflarinda yasayan birkaç Müslüman Rum kalmistir.

Hz. Isa’nin dogumundan 571 sene sonra Arabistan’da Hz. Muhammet  dünyaya gelecek  ve Müslümanlik  dini ortaya çikacaktir.

Gelecek konumuz yine Ünye, Dogu Roma ve Hz. Isa olacak.