Kelimelerden kültüre uzanan yolculuk

Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2024-2025 eğitim öğretim yılında ülke genelinde uygulanan “Dilimizin Zenginlikleri Projesi” çerçevesinde Ordu genelindeki tüm okul kademelerinde yıl boyunca etkili ve özgün dil etkinlikleri hayata geçirildi. 

Proje kapsamında öğrencilerin kelime dağarcıklarının gelişmesi, Türkçe’yi doğru ve etkili kullanma becerilerinin artması ve dile yönelik farkındalık kazanmaları hedeflendi.

Okullarda farkındalık temelli dil çalışmaları

Proje süreci, okullarda özel komisyonların kurulmasıyla başladı. Sınıf ve okul girişlerine afişler yerleştirilirken, rehber öğretmenlerin eşliğinde planlanan etkinlikler uygulamaya konuldu. Velilere yönelik çevrim içi ve yüz yüze bilgilendirme toplantıları yapılarak projenin aile boyutuna da taşınması sağlandı.

Kutadgu Bilig, Orhun Yazıtları ve Yunus Emre şiirleriyle tarihî bağlar kuruldu

Türk edebiyatının temel eserlerinden Kutadgu Bilig, öğrencilerle buluşturuldu. Eserde geçen beyitler üzerinden kelime türetme, anlam bulma ve sembol çözümleme gibi derinlemesine çalışmalar yapıldı. “Adalet, akıl, saadet, akıbet” gibi kavramlarla öğrencilerin kavramsal farkındalıkları artırıldı.

Orhun Yazıtları da sınıflarda ele alındı. Yazıtlardan seçilen bölümler öğrencilerle birlikte okunarak dönemin kültürel ve dilsel özellikleri tartışıldı. Belgesel gösterimleriyle desteklenen süreç, öğrencilerin tarihsel dil bilinci kazanmalarına katkı sundu.

Yunus Emre’nin şiirleri sesli okunarak öğrencilerin anlamını bilmedikleri kelimeler açıklanıp, şiirlerde geçen sözcüklerden yeni cümleler üretildi. Hazırlanan cümlelerden afiş tasarımları yapılarak sınıf birincileri belirlendi ve ürünler okul panolarında sergilendi.

Panolar, oyunlar, kelime kartları: Dile eğlenerek temas

Okullarda kurulan “Dilimizin Zenginlikleri Panoları” ile yıl boyunca yapılan tüm etkinlikler düzenli biçimde sergilendi. “Söyle-çiz” gibi yaratıcı etkinliklerle öğrenciler kelimeleri yazılı ve görsel biçimlerde ifade etti. Tematik kelime grupları oluşturularak sözcükler arası ilişki kurma becerileri desteklendi.

“Bilen Oturur”, “Baş Harflerini Değiştir”, “Sessiz Oyun ile Kelime Anlatma” ve “Beyin Fırtınası” gibi oyunlaştırma temelli etkinlikler öğrenciler tarafından büyük ilgi gördü. Her sınıf düzeyinde hazırlanan kelime kartları aracılığıyla sözcüklerin anlamları, görselleri ve örnek cümlelerle öğrenilmesi sağlandı.

Kültürel öğelerle bütünleşen dil eğitimi

Proje yalnızca dil bilgisiyle sınırlı kalmadı; kültürel unsurlar da etkinliklere entegre edildi. Mevlana, Türk kahvesi ve ebru sanatı gibi başlıklar altında tanıtım çalışmaları yapılırken, öğrenciler şarkı, şiir ve tekerlemeler hazırladı. Bu çalışmalar 23 Nisan gibi özel gün programlarında sahnelenerek dilin ve kültürün birlikte yaşatılması sağlandı.

Yıl boyunca süren yarışmalarla üretim teşvik edildi

Proje sürecinde Müdürlüğün koordinesinde birçok yarışma düzenlendi:

Kasım: Sözlük Tasarımı Yarışması

Aralık: Afiş Tasarımı (ilkokul ve ortaokullarda çocuk ve memleket şiirlerinden, liselerde Yunus Emre şiirlerinden)

Şubat-Mart: İstiklâl Marşı’ndaki kelimelerle afiş tasarımı

Nisan: Şiir yazma ve seslendirme ile beyit ezberleme video yarışmaları

Mayıs: Tişört Tasarımı Yarışması

"Dilimiz, ortak hafızamızdır"

Ordu İl Millî Eğitim Müdürü Mehmet Fatih Vargeloğlu, projenin sergi açılışında yaptığı değerlendirmede, Türkçe’nin yalnızca bir iletişim aracı olmadığını, aynı zamanda milletin kültürel hafızası olduğunu vurguladı.

“Dilimizin Zenginlikleri Projesi, öğrencilerimizin dilimize bakışını derinleştiren, onları kelimelerle değil, değerlerle de buluşturan çok kıymetli bir çalışmadır. Öğrencilerimizin kelime dağarcıkları gelişti, dili estetik biçimde kullanma becerileri arttı. Aynı zamanda kültürümüzü tanıma ve yorumlama fırsatı buldular. Bu sürece katkı sunan tüm öğretmenlerimize, öğrencilerimize ve velilerimize teşekkür ediyorum,” dedi.

Bu kapsamlı çalışmalarla Ordu’daki öğrenciler, Türkçeye karşı daha güçlü bir bağ kurdu; dili eğlenerek, üreterek ve kültürle harmanlayarak öğrenmenin keyfini yaşadı.

Ünye Kent / Haber Merkezi