Osmanlı Padişahlarının Giydikleri Sihirli Gömleklerin Sırrı

Padisahlarin kiyafetlerinin altina giydikleri tilsimli gömleklerin, onlari nazara ve her türlü kötülüge karsi koruduguna inanilirdi.

Savasa veya sefere çikilmadan önce üzerinde Fetih Suresi veya fethi nasip edecek  bazi ayetlerin yazili oldugu tilsimli gömlek giyilirdi.

'Tilsimli Gömleklerin üzerlerindeki yazi ve süslemeler ve ayetler  dönemin sosyal yasamini ortaya koyan tarihi belgelerdir.. Çözülemeyen sifreli kodlarla gizemini koruyan giysiler, geçmisle günümüz arasinda bir kültür mirasidir.

Gömleklerinin sirri

Bu gömleklerinin sirri çözülemiyor.  Osmanli padisahlarinin savasta galip gelmek, nazardan korunmak ve sifa bulmak için giydikleri tilsimli gömleklerin üzerindeki harf ve rakamlarin anlamlari ve kumaslarin nasil dokundugu da anlasilabilmis degil.

 Kumaslar çogunlukla o zamanki adi Tonguzlu olan Denizli'den geliyor. Denizli'nin kaliteli pamugundan dokunan bezler, iç giyimi olarak tasarlanan tilsimli gömlekler için bire bir.

Hattatlarin kâgidi terbiye etmek için kullandigi yöntemle yaziya elverisli hale getirilen kumaslar nakkaslar ve hattatlarca yazilmis ve islenmis.

Bir gömlek üzerinde 3-4 yil ugrasmislar.

Gömleklerin üzerine hat sanatinda yazi karakterleri olan celi, sülüs ve kufi yaziyla  islenen ayetler ve dualar, kare, yildiz gibi geometrik sekillerin  veya  Süleyman Mührü, Zülfikâr, lale gibi anlamli motiflerin içine yazilmis.

15 ve 20 ci yüzyil arasinda hazirlanan padisah giysileri arasinda Peygamberimizin nübüvvet mührü  (Hz. Muhammedin  iki omuzu arasindaki  peygamberlik isareti.) Hilye-i Serif  (Peygamberimizin sifatlarini anlatan tablo)  ve O'nun için yazilan Kaside-i Bürde'yle ( peygamberimize yazilmis övgü) bezenmis dört gömlek yer aliyor. Ancak diger gömlekler üzerinde de yine Peygamberimize ait Kadem-i Saadet (Peygamberimizin ayak izi) ve Kutsal Emanetler motifleri kullanilmis.

Zülfikar

Tilsimli gömlekler üzerinde sikça yer alan iki motif ise Hz. Ali'nin ucu çatalli kilici ‘Zülfikâr' ve çogunlukla Musevi inanciyla bagdastirilan Süleyman Mührü.

Gömleklerde Süleyman Mührü'nün saltanatin ebediyetini temsilen kullanildigini ve Allah, Hz. Muhammed ve Hz. Ali isimlerinin çogunlukla bir arada anildigini tespit edilmistir. En eski tarihli gömlek Sehzade Cem'e ait. Üzerinde 1477 - 1480 yillari arasinda yapildigina dair bir not bulunan gömlektir..

Viyana kusatmasinda bozguna ugrayan Merzifonlu Kara Mustafa Pasa'nin gömleginin hâlâ Viyana'da bir manastirda oldugu tahmin ediliyor.

 Hürrem Sultan tarafindan bütün çocuklarina bu gömleklerden yapilmistir. Rüstem Pasa'nin entrikalariyla bogdurulan Sehzade Mustafa'nin üzerinde  de böyle bir gömlek vardi fakat hazin sonu önleyemedi.

Sariliktan, akrep sokmasindan korunmaya yönelik hazirlanan gömlekler arasinda kadinlari eslerine sirin gösteren gömlekler de vardi. Iç gömleklerden günümüze ulasanlar, üzerlerindeki leke hatta yaka kirleriyle duruyor; çünkü bu gömleklerin yikanmasi mümkün degil.

Talihsiz Sehzade

Cem’in gömlegi

Mevcut gömleklerin en eskisi Sehzade Cem'e aittir. Kitabesindeki kayda göre, yapimina 30 Mart 1477 Pazar gecesi günes koç burcunda, iken baslandigi ve 29 Mart 1480 Sali gecesi günes yine koç burcunda iken bitirildigi yazili.

Cem Sultan, 18 Temmuz 1482'de Anamur açiklarindan sövalyelerin gemisine binerek Rodos'a hareket ederken muhtemelen bu gömlek üzerindeydi. “Tilsimli Gömlek” Cem Sultan’in galip gelmesini saglayamadi.…

Bu gömleklerin en önemli özelligi, savasa giden padisahlarin zirh altina giymeleri idi ve  bu gömleklerde daha çok   Fetih Suresi isleniyordu.

Gömleklerin ilham kaynagi  Kur’an’dir: Kuran’da Yusuf Suresi’nde, Hz. Yusuf’un “Misir Azizi” oldugu sirada, tahil almaya gelen kardeslerine bir gömlek verdigi ve babasina iletilmesini istedigi, Hz. Yakup’un, bu gömlegi yüzüne sürdügü ve aglamaktan görmez olan gözlerinin açildigi anlatiliyor. Tilsimli gömlekler bu  ayetten yola çikilarak hazirlanmis olabilir.

Cem Sultan'in Tilsimli Gömlegi

Tilsimli gömlekler, üzerlerine cin sembollerinin, bedensiz varliklarla temasa yaradigina inanilan sekillerin ve çesit çesit dualarin islenmis oldugu ipekten yapilmis giyeceklerdir ve Topkapi Sarayi’nda bunlardan çok sayida vardir. Cem Sultan’a ait olan ve yine sarayda muhafaza edilen tilsimli gömlek ise, hiç kullanilmamis, hattâ gömlegin yakasi bile açilmamistir. 

Topkapi Sarayi’nda üzeri dualarla, muskalara mahsus isaretlerle islenmis rengârenk bir gömlek var: Cem Sultan’a ait  gömlek zamanin en iyi ipeginden, bin bir emek ve göz nuru harcanarak yapilmis, amaç üzerindeki isaretlerin giyeni kötü etkilerden korumalari, cin, peri, ve baska seylerden korumak.

Kaynak. Osmanli Arastirmalari