Rota Virüsü çocuğa 3 - 5 yaşına kadar bulaşır

Özel Ünye Çakirtepe Hastanesi Çocuk Sagligi ve Hastaligi Uzmani Uzman Doktor Erol Ortaç, çocuklarda görülen rota virüsüne iliskin açiklamalarda bulundu.

-“Rota virüsü çok yüksek bulasicilik oranina sahip bir virüstür”-

Dünya genelinde görülen bu virüs bebeklerde ve çocuklarda ishal baslangicinin ilk sirada gelen nedenidir diyen Doktor Ortaç, rota virüsüne iliskin sunlari söyledi; “Rota virüsü, bagirsak enfeksiyonuna, kusma ve ishale neden olan ve çok yüksek bulasicilik oranina sahip bir virüstür. Dünya genelinde görülen bu virüs bebeklerde ve çocuklarda ishal baslangicinin ilk sirada gelen nedenidir. Rota virüsü her yerde bulunur ve hemen hemen her çocuga 3 - 5 yasina kadar bulasir. Dünya genelinde çok yaygin olup asisi bulunmaktadir.

Rota Virüsünden nasil korunulur?

Rota virüsü enfeksiyonu ölümle sonuçlanan vakalarin % 90'indan fazlasi düsük gelirli ülkelerde görülür. Bu ülkelerde saglik hizmetlerine sinirli erisim zorlugu gibi faktörlerin yani sira modern sivi tedavilerine kolay ulasim olmamasi ve yine bu ülkelerde malnütrisyon yani açlik ve kitlik gibi sartlarin daha yaygin olmasinin ölüm oranlarini arttirdigi düsünülmektedir. Hemen bütün viral hastaliklarda oldugu üzere düzenli olarak elleri yikamak gibi iyi hijyen aliskanliklari rota virüsüne karsi alinabilecek iyi bir önlemdir. Ancak rota virüsü enfeksiyonunu önlemenin en etkili yolu rota virüsü asisidir.

Rota Virüsü asisi

Rota asisi yüzde yüz etkili olmasa bile yapilan arastirmalara göre ulusal asi programlarinda düzenli olarak bu asiyi kullanan ülkelerde rota virüsünden kaynakli komplikasyonlardan dolayi hastaneye yatirilma oranlarini yüzde 49 - 92 arasinda azalmis, dahasi genel ishalden dolayi hastaneye yatma oranlarinda da % 17 - 55 oraninda bir azalma ölçülmüstür. Dünya Saglik Örgütü (DSÖ) rota virüsü asilarinin ulusal asi programlarina mutlaka eklenmesi gerektigini önermistir. Rota virüsü hastaliginin mevsimsel tekrarin oranlarinda ise, asi uygulamasindan sonra, hem rota virüsü mevsiminin baslangicinda gecikme, hem daha kisa mevsim süresi hem de mevsimsel zirvelerin köreltilmesi dahil olmak üzere degisiklikler saptanmistir. Rota virüsü asisi olan bireylerde, asidan hemen sonra mide agrisi, kusma, ishal, diskida kan veya bagirsak hareketlerinde degisiklik görülürse, derhal doktora basvurmak gereklidir.

Rota Virüsünün belirtileri nelerdir?

Rota virüsü enfeksiyonu genellikle virüse maruz kaldiktan sonraki iki gün içinde ilk belirtilerini göstermeye baslar. Ilk belirtiler ates ve kusmadir. Bunu üç ila sekiz gün devam eden sulu ishal izler. Bu esnada vücut büyük oranda su kaybina ugrar. Enfeksiyonun karin agrisina neden oldugu vakalar yaygin olarak görülmüstür. Rotavirüs siklikla gösterdigi belirtilere ve yapilan fizik muayeneye göre teshis edilir. Taniyi dogrulamak için bir diski örneginin laboratuvarda analiz edilmesi gerekebilir. Çocuklarda ve yetiskinlerde rota virüsü enfeksiyonu farkli seyredebilir. Çocuklarda görülen rota virüsü belirtileri arasinda, 24 saatten uzun süreli ishal durumu, sik sik kusma, katran gibi bir diski, diskida kan veya irin bulunmasi, 40 dereceden yüksek ates, huzursuzluk, uyusukluk ya da agrili bir durum, agiz kurulugu varsa, özellikle bebeklerde gözyasi olmadan aglama, az idrara çikma, veya hiç idrara çikmama, olagan disi uykululuk veya çevreye tepki vermeme dahil olmak üzere dehidrasyon semptomlari vardir. Çocuklarda rota virüsü kaka rengi siyahtir. Bu durumlarda acilen çocuk doktoruna basvurulmasi gereklidir. Baska bir tibbi sorunu olmayan yetiskinlerde rota virüsü enfeksiyonu sadece hafif belirti ve semptomlara neden olabilir veya hiçbir belirti ortaya çikmayabilir. Rota virüsüne dayali bagirsak enfeksiyonu sirasinda çok nadir vakalarda bagirsagin bir kismi kendi üzerine katlanabilir ve bu hayati tehdit eden bir bagirsak tikanmasina neden olabilir.

Rota Virüsü nasil bulasir?

Rota virüsü enfekte olan bir kisinin diskisinda ilk belirtilerin ortaya çikmasindan birkaç gün önce ve semptomlar azaldiktan sonrasinda da 10 güne kadar bulunur. Virüs bu süre zarfinda enfekte olmus kisinin semptomlari olmasa bile elden agza temas yoluyla kolayca baskalarina bulasir. Eger bir bireyde rota virüsü varsa ve tuvaleti kullandiktan sonra ellerini yikamiyorsa, ya da bir çocugun rota virüsü varsa ve örnegin bezini degistirdikten ya da tuvaleti kullanmasina yardimci olduktan her ikisinin de elleri yikanmadiysa virüs hazirlanan besinler, oyuncaklar, mutfak esyalari, kapi kulplari kitaplar, uzaktan kumandalar, gözlükler veya kiyafetler gibi dokunulan hemen her seye virüsü bulastirabilir. Baska bir kisi bireyin yikanmamis ellerine veya kontamine bir nesneye dokunursa ve ardindan kendi agzina dokunursa, enfekte olabilir. Enfekte olmus yüzeyler dezenfekte edilmezse virüs haftalarca bulasici kalabilir. Rota virüsünün farkli alt türleri olmasindan dolayi asi olma durumunda bile enfekte olmak mümkündür. Ancak asi sonrasi enfeksiyonlar veya tekrarlayan enfeksiyonlar daha az siddetli görülür.

Rota Virüsü nasil tedavi edilir?

Rotavirüs enfeksiyonu için spesifik bir tedavi yoktur. Antibiyotikler veya antiviraller rota virüsü enfeksiyonuna yardimci olmaz. Genellikle, enfeksiyon üç ila yedi gün içinde kendiliginden düzelir. Bebeklerde rota virüsüne bagli enfeksiyon görüldüyse doktora basvurduktan sonra onun tavsiyesi üzerine sivi verilebilir. Bebek emzirilerek besleniyorsa emzirilmeye istedigi kadar uzun süre devam etmesine izin vermek gereklidir. Eger bebek formül ile besleniyorsa yine doktor tavsiyesi üzerine az miktarda oral rehidrasyon sivisi veya normal formül verilmeli, bebek formülü fazladan sulandirilmamalidir. Daha büyük çocuklar dinlenmeye tesvik edilmelidir. Tam tahilli ekmek veya krakerler, yagsiz et, yogurt, meyve ve sebze gibi ilave seker içermeyen yumusak yiyecekler sunulmalidir. Oral rehidrasyon sivisi dahil olmak üzere bol miktarda sivi tüketimi önemlidir. Rota virüsü kaynakli enfeksiyon sürecinde gazli içeceklerden, elma suyundan, yogurt disindaki süt ürünlerinden ve ishali daha da agirlastirabilecek kötülestirebilen sekerli yiyeceklerden kaçinilmalidir. Kafein, alkol ve ikinci el nikotin tüketimi dahil olmak üzere mideyi tahris edebilecek her türlü maddeden kaçinilmalidir. Su kaybi, yani dehidrasyon rota virüs kaynakli bagirsak enfeksiyonunun ciddi bir komplikasyonudur. Rota virüsünden kaynaklanan bagirsak enfeksiyonu normal sartlar altinda sivi aliminin arttirilmasi ile evde tedavi edilebilir. Bazi vakalarda görülen siddetli dehidrasyon, yani su kaybi ise hastanede intravenöz sivi alimini gerektirir. Eger ishal birkaç günden fazla sürerse kayip sivi ve minerallerin yenilenmesi için doktor tavsiyesiyle oral rehidrasyon sivisi kullanilabilir.

-“Rota virüsü özellikle 2 yas altindaki çocuklarda bagirsak iltihabina yol açan bir virüstür”-

Rota virüsü özellikle 2 yas altindaki çocuklarda bagirsak iltihabina yol açan bir virüstür. Tüm dünyada 5 yas altindaki çocuklar en az bir kez hastaliga yakalanmaktadir. Hastalik siddetli ates, ishal ve kusma ile kendini gösterir. Hastaligin bulasma yolu oral - fekal (agiz - diski) yoludur. Hastalik özellikle kis ve ilkbaharda salginlar yapar. Ancak diger mevsimlerde de görülebilir. Çok siddetli sivi kaybi yaparak küçük çocuklarin ölümüne yol açabilir. Hastaligin kuluçka süresi 2 gün, iyilesme süresi ise yaklasik 1 haftadir. Hastaligin belirli bir ilaci yoktur. Hastaliktan korunmak için asi gelistirilmistir. Rota virüs ishali geçirenler tekrar hastaliga yakalanabilir.”

 Ünye KENT Haber