TARİHİN SAKLADIĞI SIRLAR *3 Karadeniz Neden Karadır?

'KARA' kelimesi Orta Asya Türklerinde kuzey anlamindadir. Çin kaynaklarinda verilen bilgilere göre, Türkler Kuzey'e kara, Dogu'ya yesil, Bati'ya ak demisler, Güney'i de kizil olarak tarif edilir.

12000 yil önce buzul kütleleri erimeye, okyanuslar ve denizlerdeki su seviyesi yükselmeye baslamisti. Karadeniz o çaglarda etrafi tarim arazileri ile çevrili hiç çikisi olmayan bir tatli su gölü, bir içdeniz idi. 7000 yil önce de buzullarin erimesi ile Akdeniz'in sulari yükselerek Ege, Marmara ve Karadeniz'e akti. Karadeniz'in seviyesi Marmara'nin 150 metre altindaydi, akinti çok siddetli oldu. Gölün kenarinda yasayan insan topluluklari daha yükseklere ve baska bölgelere göç ettiler, tuzlu sular bütün tarim arazilerini kapladi.

Bir müddet sonra Istanbul Bogazi'ndaki akinti sistemi bu günkü halini aldi. Karadeniz'in daha hafif olan tatli suyu yüzeyden Akdeniz'e, Akdeniz'in daha agir olan tuzlu suyu ise dipten Karadeniz'e dogru akmaya basladi.

Buradan göç eden insanlar daha sonra Mezopotamya'da Sümerler olarak tarih sahnesine çikacaklardir. M.Ö. 3000 yilinda yaziyi bulan bu insanlar çivi yazisi ile kil tabletler üzerinde kusaktan kusaga bu olayi anlattilar, buna büyük tufan öyküsü dediler, bazi bilim adamlari bunu 'Nuh Tufani' olarak da kabul ederler.

Ioniali Grekler, KARADENIZ'e 'dost olmayan' anlaminda Pontos Aexeinos demislerdir. Aexeinos adinin Persçe (Farsça) bir kelime olan Ahsaena'dan geldigi belirtilir. Ahsaena, 'karanlik, zalim, ugursuz' gibi manalari içerir.

Bir baska rivayette bu adin Nuh'un ogullarindan Yafes'in torunu olan Askenaz'in bu bölgede oturdugu varsayimi nedeniyle verildigidir.

KARADENIZ'e tarih boyunca etrafinda yasayan halklara göre isimler verilmistir. Iskit sahasina yakin yere Iskit Denizi, Sarmatlara yakin yerlere Sarmat Denizi, Kimmer Denizi, Amazon Denizi gibi,

Türk hakimiyetinden itibaren KARADENIZ adiyla anilmaya baslanmistir. Bu ad öteki dillere de, 'KARA'nin 'SIYAH' anlamiyla tercüme edilmesiyle, Ing. Black Sea, Fr. Ner Noire, Alm. Scharz Meer, Ital. More Nero, Rus. Çernoya Nore, Rumen. Morea Negra, Arap. El-Bahrül esved, Yun. Mavro Thalassa, Bulg. Chernoya More, Lazca Ucha Zuga sekillerinde girmistir.

'KARA' kelimesi Orta Asya Türklerinde kuzey anlamindadir. Çin kaynaklarinda verilen bilgilere göre, Türkler Kuzey'e kara, Dogu'ya yesil, Bati'ya ak demisler, Güney'i de kizil olarak tarif etmislerdir. Türkler Orta Asya bozkirlarindan gelip yüzyillar içinde Anadolu ve Mezopotamya'ya hakim olduklari zaman, kuzeyde bulunan denize KARADENIZ, batidaki denize AKDENIZ, güneydeki denize KIZILDENIZ ismini vermislerdir. KARA kelimesi, Orta Asya Türk Toplumlarinda, felaket, ugursuzluk ve agir olumsuz sartlari pekistirme anlaminda da kullanilmistir: Karakis, karasevda, karayel, karahaber, karayazi gibi.

Karadeniz kiyilarinin Samsun-Ordu sinirlari içinde kalan bölümüne de CANIK-CANIT-CANET-CENIK denilmistir. Bazen Kizilirmak'in denize döküldügü Bafra Ovasi'na CANIK OVASI ve CANIK DENIZI dendigi olmustur.

Canik adinim, Samsun-Ordu arasinda oturdugu ifade edilen Tzan-Çan-Can kavminin adindan ileri geldigi belirtilmektedir. Bu adin tarif edildigi cografi alan genelde, Samsun-Ünye-Ordu'ya kadar ise de, bölgeye bazen Amasya illeri de dahil edilmistir.

Bugün KARADENIZ'in kiyilarinda Türkiye, Bulgarisya, Romanya, Rusya, Gürcistan ve Ukrayna devletleri yer almaktadir. Yüzölçümü 460.000 km2, en derin yeri 2200 metredir. Bes büyük irmak Karadeniz'e dökülür. Bunlar, Tuna, Dinyeper, Dinyester, Don, Kuban (Rusya), Türkiye'den dökülen nehirler ise, Sakarya, Kizilirmak, Yesilirmak ve Çoruh irmaklari bulunur.