Yapılan araştırmalar, Ahiliğin toplumun yapısı ile alakalı olduğunu göstermektedir. Toplum insanların ortak yasalara uyarak bir arada yaşamalarını ifade der. Ortak yasalar ise toplumun ortak kültüründen doğar.
Milli kültürler Milli Medeniyeti meydana getirdiği gibi, evrenselliğe katkısı nispetinde kalıcı ve köklü bir değer kazanır, o halde kültür inşa eden toplumlar medeni toplum olma vasfını kazanır.
Eğer Milli Kültür vermekten çok alıyorsa orada yabancı kültürlerin hakimiyeti söz konusudur. Ahiliğin özelliği bir uyum içerisinde birleşip kaynaştığı diğer kültürler arasında kendi değerlerini muhafaza edebilmesidir.
" Ahilik ve Sanatın uyumlu bileşimidir" Ahiler Selçuklu ve Osmanlı toplumlarında tarım dışı üretim kesimini meydana getiren zümre… Ahilik orta Asya'dan beri görülen Akı, yani cömertlik felsefesinin Fütüvvet geleneğiyle kaynaşmasıdır. …Üretici ile tüketici arasında gereksiz haset ve çekişmeleri ortadan kaldıran bir cemiyet…Maziden,özellikle dini ve tarihi kıymet hükümlerinin kristalize olduğu Ahi Teşkilatıdır.
"Ahilik, ülke kaynaklarını en rasyonel ve insancıl bir biçimde harekete geçiren Adalet ve HAK üzere bir gelir dağılımını sağlayan, sosyal dayanışma barış-kardeşlik yaratan (ulusal bütünlüğün ekonomik temellerini kuran) dengeli ve verimli bir iktisadi-sosyal-siyasal modeldir."
Ahilik,eski TÜRK Töresine dayanan Osmanlılar zamanında büyük gelişme gösteren ve bütün çalışma kollarını içine alan bir teşkilattır. "Ahilik, zamanımız meseleleri için başlıca çözüm yollarından biri, belki yegane çözüm yoludur.
Türkler, islamiyetten önce kendi kültürlerinde bulunan ve "AKILIK" adı verilen kahramanlık, yiğitlik ve cömertlik ülküsünü İslam dinini benimsedikten sonra islami ahlak ve değerlerle geliştirmişlerdir… İşte ahilik bu Türk AKILIĞI'nın islamileşmiş şeklidir.
Türk- İslam kültür ve medeniyetinin oluşturulmasında ve bilahare Osmanlı Devleti'nin kuruluşunda mühim bir rol oynayan teşkilattır. İktisadi ve manevi Selçuklu inkişafı… Ahilik bu ruhu temsil ediyordu.
Ahilik, bir ahlak ve sanat mektebi, esnaf teşkilatı,kooperatif, sivil toplum kuruluşu, sigorta, sendika, patent hakkı kurumu, tüketiciyi koruma kurumu, standartlar kurumu, ombudsmanlık kurumu, sosyal sigorta kurumu, demokrasi ve insan hakları koruma kurumudur.
Ahilik, binlerce yıldan beri süregelen kadim Türk-İslam medeniyetinin Anadolu'nun fethiyle birlikte yakın temasa geçtiği islam kültürü ile uyum içerisinde kaynaşmasından doğan yeni bir kültür kuruluşudur.
Ahiliğin günümüz evrensel değerlerine kaynaklık ettiği ve gelecek yüzyıllarda da zamanın şartlarına uyum sağlayacak özelliklere sahip olduğu anlaşılmıştır. Ne yazık ki bu hazine, tarihimizin acımasız, yorgun, sisli örtüsü altında çürümeye, yok olmaya terk edilmiştir. Bugün bu çalışmaların amacı, bu kültür hazinesini gün yüzüne çıkarma çabalarından ibarettir.
Bir insanlık bilimi olan Ahiliği, kültürümüze yeniden kazandırmak için, tarihin süslü örtüsünü aralamaya çalışan büyük ilim ve fikir adamlarının gayretlerini şükranla anmak her şeyden önce bir insanlık görevidir.
Kalın sağlıcakla..
