Pumaların avlanırken dâhice sonuçlar veren bir karar mekanizması vardır. Pumalar avlarını yakalamak için gerçekleştirecekleri koşunun süresini ve eforunu avlarının cüssesine göre ayarlarlar. Çünkü pumaların bir ceylan avını sonlandırmak için harcadığı süreyle bir tavşanın peşinde geçirdiği süre aynı değildir. Bu sebeple koşarken harcadığı enerji miktarı avdan elde edeceği potansiyel enerji miktarını aştığı noktada durur ve koşmaktan vazgeçer. Yenilgiyi kabullenir ve yeni avlar aramak için yola koyulur.
Aptal Puma Sendromu ise bunun tam tersini yapan insanları açıklamak için kullanılan bir tabirdir. Bazen bir tavşanın peşinde yıllarca koşan sonra da yakaladığı avı bir çırpıda bitirenleri ifade etmek için kullanılır. Modern çağın insanlarına çok yakışan bir tabir aslında. Etrafımızda bu davranışa sahip ne çok insan var değil mi? Acaba kaç kişi ben böyle bir şeye tevessül etmedim diyebilir. Bu soruya olumsuz yanıt vermek çok zor. Çünkü biliyoruz ki nefsimizin bitmek bilmeyen arzularının peşinde koştururken farkına varmadan harcadığımız enerji zamanımızı boşa harcıyor.
Biliyoruz ki sahip olmak için can attığımız, bedenimizi ve ruhumuzu hırpaladığımız çoğu şeye sahip olduğumuz an tatmin oluyoruz ve hemen yenisini arzulamaya çalışıyoruz. Para biriktirip aldığımız pahalı bir telefonu harcamamız çok kısa sürüyor. Yıllarca peşinden koştuğumuz ve sahip olmayı çılgınca arzuladığımız, hayaller kurduğumuz pek çok şey için geçerli bir tanımlama. Ev, araba, kıyafet, mücevher ve bir sürü şey. Peşinden şuursuzca koşuyoruz ve harcadığımız enerjinin ömür sermayemizden gittiğinin farkında değiliz. İnsanlığın bu halini görse pumaların kahkahalarla gülmesi işten bile değil.
Modern çağın insanları olarak neye ne kadar kıymet vermemiz gerektiğini öğrenmeliyiz. Neyin peşinden koşuyoruz ve enerjimizi ne için harcıyoruz. Peşinden koşup sahip olduğumuz şeyler, harcadığımız enerjiye değiyor mu?
Şunu çok iyi bilelim ki modern çağda aptal puma sendromuna kendini kaptırmadan yaşamak çok zor. Hakkımızda neyin hayır neyin şer olduğunu bilmeden istediğimiz ve peşinden koştuğumuz şeyleri gözden geçirmemiz gerekiyor. Elde ettiğimiz şeyler ile harcadığımız enerjiyi ölçelim. Boş ve gereksiz şeyler uğruna ömrümüzü harcamayalım. İnsan akıl ve izan sahibidir. Buna göre davranmalıdır. Yaptığımız hareketin hesabını vereceğimize göre aptallık ve ahmaklık etmenin manası yoktur.
İsmail AYDIN
