Eskiden çocukluk günlerimde cenaze defin işleminde devir diye nitelenen bir uygulama vardı.
Bunu anlamakta zorluk çekerdim. Ben anlayana kadar da diyanet işleri Başkanlığı tarafından kaldırıldı zaten.
Yakınını kaybettiğinde bazen cenaze defin işi için parası çıkışmayanın yakınlarından borç para aldığına da şahit olurduk bir zamanlar. Almancılar anlatınca hayretle dinlerdik oralarda cenaze işlerinin şirketler tarafından yapıldığını.
Sonraki yıllarda Ülkemizde Belediyeler cenaze merasimlerinin tüm organizasyonunu üstlenmeye başladılar, millet için çok büyük kolaylık oldu.
Şu anda yakınınızı kaybettiğinizde Belediye bir anlamda size sen derdine yan, gerisi bizde diyor… Ve cenaze defin işlemleriyle ilgili tüm organizasyonu profesyonel bir şekilde hallediyor.
Bu çok güzel bir uygulama… Ülkemizde bu düzenlemeyi başlatanlardan Allah razı olsun.
Gelelim cenaze evinde yemek verilmesi âdetine: Eskiden, eskiden derken benim gençlik yıllarımda cenaze evinde yemek verilmez, tam tersine komşular cenaze evine yemek getirirlerdi… Öyle ki neredeyse on güne yakın o cenaze evinde yemek pişirilmez, komşuların getirdikleri yemekler fazlasıyla cenaze sahibine yeterli gelirdi. Böylece cenaze sahibi üzüntüsünü yaşarken birde yemek işleriyle uğraşmazdı.
Yahu nasıl başladık bilmiyorum… Son yirmi beş yıldır cenaze evlerinde gelenlere yemek verme âdetini başlatarak, cenaze evlerini ziyafet verme şölenine çevirdik. Bu doğru bir adet değildir. Bir şeyi herkesin yapması onun doğru olduğunun kanıtı olamaz. Bu uygulama mekruhtur, bidattir, hatta bazı durumlarda haramdır.
Hz Muhammed’in ( s.a.v) vefat eden Cafer’in ev halkına yemek hazırlayınız, çünkü onların başına kendilerini meşgul eden bir iş gelmiştir. ’Hadisiyle cenaze evinde yemek yemeyi değil, cenaze evine yemek getirmeyi teşvik etmiştir. Buradan baktığımızda cenaze evine yemek götürmek mekruhtur.
Hatta yemek için harcadığımız o parada yetim hakkı varsa haramdır.
Yurdun birçok yerinde, daha çok doğu bölgesinde birazda abartılı verilen cenaze yemekleri yüzünden insanlar yakınlarından borç almak, hatta daha da tuhafı bankadan kredi çekmek zorunda kalıyorlar… Cenaze yemeği ikramı için bankadan kredi çekmek… Helal mi şimdi bu?
Şimdi, bu yanlış âdeti başlattık ama bırakmakta o kadar olmayacaktır… Çünkü adet devam ederken yemek verme âdetini nasıl uygulamayacaksın? Cenaze yemeği verip vermeme konusunda vermeyince suçlanma korkusu, mahcup olma korkusu, hakkında ileri geri konuşulması korkusu vardır insanlarda kuşkusuz.
Diyarbakır’da müftülük bazı ilçelerde aşiret reisleriyle görüşerek cenaze yemeği âdetinin kaldırılması çalışmaları yaptılar. Hatta taziye çadırlarına bu konuda uyarı levhaları asmaya başladılar.
Bu yanlış adet vatandaşlar tarafından mahcup olma korkusu yüzünden asla kaldırılamaz.
Peki, ne yapılabilir bu yanlış âdetin kalkması için? Bu uygulama Diyanet işleri Başkanlığı nezdinde Müftülükler, mülki idare amirleri, odalar, aşiret reisleri, basın ve kanaat önderlerinin yapacak olduğu işbirliği ile sonlandırılabilir!
Cenaze defin işleminden sonra cenaze evlerinde taziye için toplanıldığında dikkatimi çeken başka bir olay: Yahu eskiden taziye evinde konuşmanın bir adabı usulü vardı. Şimdi bakıyorum siyasetinden uluslararası konulara, maça, türlü konulara dair sohbetler yapılıyor. Böyle bir rahatlık var.
Cenaze evinde oturmanın konuşmanın da bir ruhu olmalı, vesselam
